Podwyższone stopy procentowe – jak uchronić się przed zadłużeniem?

W polskim systemie finansowym dużo mówi się o stopach procentowych, które mogą być stałe lub zmienne. Ma to duże znaczenie szczególnie w kontekście zadłużenia. Stopy procentowe mają bowiem duże znaczenie nie tylko dla poszczególnych firm, ale także dla całej gospodarki. Z uwagi na to, warto bliżej przyjrzeć się tematowi podwyższonych stóp procentowych i sprawdzić, jak uchronić się przed ryzykiem związanym z rosnącą stopą procentową.

Czym jest stopa procentowa?

Stopą procentową określa się cenę, jaką trzeba ponieść za możliwość korzystania z kapitału udostępnionego innemu podmiotowi na określony czas. Zwykle koszt ten jest wyrażony w procentach od pożyczonej sumy i mierzony jest w ujęciu rocznym. 

Kto ustala stopy procentowe?

Stopy procentowe w Polsce są ustalane przez Radę Polityki Pieniężnej. Jest to czołowy organ decyzyjny Narodowego Banku Polskiego, czyli polskiego banku centralnego Rzeczypospolitej Polskiej. 

Kiedy RPP podejmuje decyzję o wzroście stopy procentowej?

Rada Polityki Pieniężnej podejmuje decyzję o wzroście stóp procentowych w sytuacji kiedy z różnych przyczyn rośnie inflacja oraz ceny, a za konkretną kwotę możemy coraz mniej kupić. Spadek siły nabywczej powoduje, że wartość naszego portfela jest coraz mniej warta. Dzieje się tak dlatego, że pieniędzy w obiegu jest za dużo. W takich sytuacjach RPP podnosi stopy procentowe, aby zahamować drastyczny wzrost cen.

Jak zmiany stóp procentowych wpływają na oprocentowanie pożyczek? 

Decydując się na zaciągnięcie pożyczki należy zwrócić uwagę, czy jest to pożyczka ze zmienną stopą procentową, czy ze stałą. Jeśli wybieramy pożyczkę ze zmienną stopą procentową, to musimy liczyć się z tym, że nasza rata może ulec zmianie. Każde obniżenie stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej dla pożyczek ze zmiennym oprocentowaniem spowoduje obniżenie rat pożyczki, a ich wzrost będzie powodował podwyższenie rat.  

Jak uchronić się przed wzrostem rat pożyczki?

Istnieje kilka sposobów na to, aby choć w części uchronić się przed wzrostem rat i zniwelować poniesione straty. Wśród nich są między innymi: 

• Analiza finansów – przed podjęciem decyzji powinniśmy odpowiednio ocenić własne możliwości finansowe. Jeszcze przed podpisaniem umowy pożyczki, warto przeprowadzić małą symulację i sprawdzić, jak wyglądałaby nasza sytuacja finansowa, jeśli oprocentowanie  wzrośnie dwukrotnie 
• Skrócenie okresu kredytowania – długość okresu kredytowania łączy się pośrednio z podwyżką stóp procentowych. Im dłuższy okres, tym wzrost jest bardziej odczuwalny. Najlepiej od razu wybrać najkrótszą opcję. Pomimo zawartej już umowy na określony czas, w trakcie jej trwania możemy zwrócić się z prośbą o jego skrócenie. Należy jednak pamiętać, że będzie się to wiązało ze spłatą wyższych rat miesięcznych.  

• Nadpłata pożyczki – polegająca na jednorazowym lub regularnym wpłacaniu większych kwot, niż raty zawarte w harmonogramie. Dzięki temu możemy skrócić okres kredytowania naszej pożyczki lub zmniejszyć wysokość miesięcznej raty. 
• Refinansowanie pożyczki – w trakcie spłaty pożyczki, może okazać się, że na rynku pojawiła się dużo korzystniejsza oferta. Możemy wtedy przenieść pożyczkę do innego banku lub instytucji. 

Co zrobić w przypadku problemów z regularną spłatą pożyczek spowodowanych wzrostem oprocentowania? 

Główną przyczyną kłopotów finansowych kredytobiorców są rosnące raty z powodu podwyżek stóp procentowych, a także wysoka inflacja, przez którą kurczą się domowe budżety. Możemy wówczas połączyć wszystkie obecne zobowiązania w jedno w ramach nowej pożyczki konsolidacyjnej. Daje to możliwość spłacania tylko jednej raty, która z reguły jest dużo niższa.